HALİLFAKILI KÖYÜ ARAŞTIRMASI
Türkmenlerde bir cemaat adı olarak karşımıza çıkan Halil Fakihlü Cemaati’nin bu köyü kurduğunu tahmin ediyoruz. Yusuf Halaçoğlu’nun “Anadolu’da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar” adlı kitabındaki bilgilere göre; 1542-43 yıllarında (Kanuni dönemi- 1520-1566) Bölgede yapılan idari yapılanma sonucu; Avşar boyuna mensup, Kızıl Kocalu Kabilesi’ne bağlı Halil Fakihlü Cemaati’nin, Bozok S. (Yozgat)- Sorkun Nahiyesi sınırları içerisinde yer alan yörede Beş Kavak mezrasını ekip biçtikleri anlaşılmaktadır. (1)1530’lu yıllarda ise Emlak Nahiyesine bağlı Cema’at-i Ali Beğlü’ye bağlı bir diğer Halil Fakı mezrasının senede 600 kuruş vergi verdiği anlaşılmaktadır. (2)H.937/ 1530’lu yıllarda “Bozok Livası Haritası” na göre; Sorkun ilçesine bağlı mevcut köylerden gösterilen 18 köy içerisinde Halil-Fakı adıyla bu köyde yer almakta olduğundan köyün o yıllarda bir mezra veya köy konumunda olduğunu düşünüyoruz. (3)Ancak, 1575'lere ait kaynaklarda ise "Halilfakılı" adında bir köy adına rastlamıyoruz. (4)Halilfakılı köyü ile ilgili ayrıntılı arşiv kaynağına H. 1256 (M. 1840- 1841) ve 1260 (Miladi 1844-1845) yıllarına ait "Temettuat Defterleri"nde rastlamaktayız.1844 - 45 yıllarında Halil Fakihlü Köyünde mukim hane reislerinin isim, şöhret, yükümlü oldukları vergileri şöyledir: (6)Hane 1 - İsa Bey oğlu İsa Kethuda. Bir Senede Temettu’: 1259Hane 2 - Kara Abdullah oğlu Bekir. Bir Senede Temettu’: 1163Hane 3 - Celil (Cemil) oğlu Ömer Kehuda. Bir Senede Temettu’: 911Hane 4 - Celil (Cemil) oğlu Halil. Senede Temettu’: 1472Hane 5 - Kara Musa oğlu Musa’nın Emlak ve Arazisi Olmayub Azablık Hızmetiyle Meşgul Olduğundan Temettu’atı : 200Hane 6 - Saz Bey (?) oğlu Mehmed. Bir Senede Temettu’: 1143Hane 7 - Usta Ömer oğlu Süleyman. Bir Senede Temettu’: 879Hane 8 - Mustafa Oğlu Kör Ali. Bir Senede Temettu’: 507Hane 9 - Okumuş oğlu Ahmed’in Emlak ve Arazisi olmayub Azablık Hızmetiyle Meşgul Olduğundan Temettu’atıMecmu’undan Temetu’u: 208Hane 10 - İbrahim oğlu Osman. Bir Senede Temettu’: 441Hane 11 - Kör Hüseyin oğlu (oğlunun ismini yazmamış ). Bir Senede Temettu’: 583Hane 12 - Bedir oğlu Ömer. Bir Senede Temettu’: 524Hane 13 - Bedir oğlu Mustafa. Bir Senede Temettu’: 674Hane 14 - Habib oğlu Mustafa. Bir Senede Temettu’: 500Hane 15 - Koç Osman oğlu Hasan. Bir Senede Temettu’: 476Hane 16 - Hacı İmam. Bir Senede Temettu’: 310Hane 17 - Monla (Molla) Ahmed. Bir Senede Temettu’: 326Hane 18 - Çay Ahmed oğlu (oğlunun adını yazmamış). Bir Senede Temettu’: 248Hane 19 - Köçek oğlu Hüseyin. Bir Senede Temettu’: 318Karye-i Mezkure Mührü Kazadan Urulmuşdur