Yunus Emre, Karacaoğlan, Köroğlu, Dadaloğlu gibi ozanların şiirlerinden en üç- beş kıta ezbere bilen çok insanımız vardır.
Şu beyti de birçok insanımız bilir ama, kime ait olduğundan pek habersizdir:
Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihânda bir nefes sihhat gibi
Bu beyitini Kanuni'ye ait olduğunu pek bilen olmaz.
Kanunî Sultan Süleyman.
Yavuz Sultan Selim'in oğlu.
Muhibbi mahlasıyla şiirler yazan büyük hükümdar, büyük şair.
Onun hep yanında sancak beyi olmuş.
1520 yılında babasının tahtına oturmuş.
46 yıllık saltanatının 10 yılı seferde geçmiş.
Osmanlı Devleti'nin en büyük padişahı Kanunî Sultan Süleyman; 'Muhibbî' mahlâsıyla yazdığı şiirleri ile de 'muhteşem' bir şairdir.
Zaferle, şiiri atın üzerindeki üzengi gibi denk tutan 'Muhteşem Süleyman'ın “Muhteşem Muhibbi” olduğunu kaç kişi biliyor?
Babası Yavuz Sultan Selim gibi her tür şiirden anlardı. Alim ve şairlere büyük önem verir, onları himayesine alır, onlarla dost, arkadaş olurdu.
MUHİBBİ DİVANI
Kanunî Sultan Süleyman'ın 3000 civarında şiiri bulunmaktadır. Şiirleri “Muhibbi Divanı”nda toplanmıştır.
Her ozanın, her şairin mutlaka bir kıta şiiri Türk insanının ezberindedir.
Şair Muhibbi'nin de;
Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
beytiyle başlayan gazelini atasözü gibi herkes bilir.
Kanuni'nin oğulları da şairdi.
Mustafa, Bâyezid, Selim, Cihangir şiirle uğraşan şehzadelerdi.
3000 civarında şiire imzasını atan büyük padişah, oğlu Bayezid'i devletin bekası için öldürtmekten de çekinmemiş talihsiz bir baba idi.
1566 yılında on üçüncü seferine çıkan Kanuni, Zigetvar'da kalenin alındığını göremeden vefat etti.
Savaşçı muhteşem Süleyman aynı zamanda içinde ince duygu ve düşünceler besliyordu.
Yazdığı aşk, heyecan, tefekkür, kahramanlık şiirleri okuyanı mest eder.
İşte dillerden düşmeyen, herkesin ezbere bildiği o meşhur gazeli:
GİBİ
Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihânda bir nefes sihhat gibi
Ko bu ays u isreti çünkim fenâdur âkibet
Yâr-i baaki ister isen olmaya tâat gibi
Olsa kumlar sagisinca ömrüne hadd ü aded
Gelmeye bu sise-i çarh içre bir sâat gibi
Saltanat didükleri ancak cihân gavgaasidur
Olmaya baht u saâdet âlem-i vahdet gibi
Ger huzûr itmek dilesen ey Muhibbî fârig ol
Var midur vahdet makaami gûse-i uzlet gibi
Muhibbi, küçük yaşta ölen oğlu Mehmed için Şehzade Camii'ni yaptırmış;
“Şehzadeler güzidesi Sultan mehmeddüm”
dizesi ile de acısını dile getirmişti;
Katreden kemdür vücudum Mustafa amma aceb
Nazm idüp dürler döker tabun senin derya
gibi güzellikte şiirler yazan oğlu Şehzade Mustafa'yı on sene sonra o idam ettirmek zorunda kalmıştı.