Durali Doğan
Köşe Yazarı
Durali Doğan
b
 

KÖY ADLARI NASIL DEĞİŞTİRİLDİ

KÖY ADLARI NASIL DEĞİŞTİRİLDİ Bizim “rezalet” olarak nitelediğimiz hoşumuza gitmeyen , utanılacak olan şeyler var. Biliyorsunuz, bunları tek tek saymama gerek yok. Bir de kültürel yozlaşma ve bizi geçmişimizden, tarihimizden koparma “rezaleti” var ki bugünkü yazımda ondan bahsetmek istiyorum. Köy adlarının değiştirilmesi :Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yaptığım araştırmalarda bu konuya dair şu bilgilere ulaştım: Milli Savunma Bakanlığı’nın 20.11.1964 gün ve 3927-4 -64 TER sayılı yazıları ve Ankara Profesörler Kurulu’nun 20.5.1965 gün ve B.Şef. 2670 sayılı kararında Türkçe olmayan tabii yer adlarının Türkçe adlarla değiştirilmesi talep edilmiştir.(Ekteki belge) Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’ndeki bir başka belgede ise; Yurdumuzda ad değiştirme işlemleri daha geniş kapsamlı olarak "Ad değiştirme İhtisas Kurulu " ku¬rularak 01.03.1957 tarihinden itibaren başlamış. 01.12.1970 tarihinden iti¬baren durmuştur. 1973 yılında tekrar başlamış, bazı köy ve yer adlarının yabancı dil ve köklerden geldiği bahanesiyle değiştirilme işlemleri 1978 yılında Başbakanlık tarafından "Tarihi değeri olan yer adlarının da de-ğiştirildiği" gerekçesiyle dur¬durulmuştur. Ancak bu sürede 12.884 köy adı değiştirilmiştir. (Türk Yer Adları Sempozyumu Bildirileri,K.T.B. MİFAD Yay. 6,Başbakanlık Basımevi, Ank.1984.) Bu kaynaklara göre; köylerin adlarının değiştirilme işlemleri 1957 yılında başlamış, iş çığırından çıkınca, tarihi değeri olan yerlerin de adlarının değiştirildiği gerekçesiyle 1978 yılında durdurulmuş ve bu sürede 12.884 köy adı değiştirilmiş. Köylerimizin büyük çoğunluğu Türkmen Obaları tarafından kurulmuş, köy o Oba’nın, Cemaat’in ismini almıştır. Ya da tarihte o köyde yaşayan büyük zatların isimleri ile anılmış köyler olduğu gibi,yakınlarındaki dağ, tepe, göl, akarsu ismi taşıyan köylerimiz de var. Köy isimlerinin rastgele değiştirilmesi, o köyü maziden koparmış, köksüz ve ruhsuz bir yerleşim yeri yapma amacına yönelmiştir. Yozgat genelinde birçok köy ismi değiştirilmiştir. Mesela: Sorgun ilçesinin 98 köy ve belde olmak üzere yerleşim yeri vardır. Bu köylerden ismi değişenler şunlardır: Zeyneddin (Doğanlı) Güngören(Çeçen) Bilâlik (Akocak) Pöhrenk (Gümüşkavak) Mükremin (Çatmasöğüt) Kürt Köyü (Çayözü) Kötüköy (Bağlarbaşı) Peyik (Doğankent) Dedik (Esenli) Önceden Sorgun’a bağlı idi. Sonradan Yozgat merkeze bağlandı. Kehmalu (Günpınar) Dikir (Günyazı) Sorgun Köyü: Çiğdemli Sadece bir örnek vermek istiyorum değiştirilen ismin o köyle hiç ilgisi olmadığına dair: Doğanlı: Eski ismi Zeyneddin. Osmanlı arşivindeki kaynaklarda Zeyneddin (n.diğer İğdelü Viranı)ismi, Türkmen Cemaati’nin adıdır. Bu kaynağa göre Zeyneddin Cemaati, 1542-43 yıllarında Kanuni döneminde Kızıl Kocalu Kabilesine bağlıdır. Köye kurucusu olan bu Cemaat’in, Oba’nın adı verilmiştir. Köyün ortasında bir de Zeyneddin Baba Türbesi vardır. Şimdiki ismi “Doğanlı” ile bu köyün tarihi örtüşüyor mu? Türkçe olanlar da, olmayanlar da değiştirilmiş. Köylerin yeni isimleri özellikle orta yaştakiler ile yaşlılar tarafından benimsenmemiştir.
Ekleme Tarihi: 06 Eylül 2022 - Salı

KÖY ADLARI NASIL DEĞİŞTİRİLDİ

KÖY ADLARI NASIL DEĞİŞTİRİLDİ

Bizim “rezalet” olarak nitelediğimiz hoşumuza gitmeyen , utanılacak olan şeyler var.

Biliyorsunuz, bunları tek tek saymama gerek yok.

Bir de kültürel yozlaşma ve bizi geçmişimizden, tarihimizden koparma “rezaleti” var ki bugünkü yazımda ondan bahsetmek istiyorum.

Köy adlarının değiştirilmesi

:Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yaptığım araştırmalarda bu konuya dair şu bilgilere ulaştım: Milli Savunma Bakanlığı’nın 20.11.1964 gün ve 3927-4 -64 TER sayılı yazıları ve Ankara Profesörler Kurulu’nun 20.5.1965 gün ve B.Şef. 2670 sayılı kararında Türkçe olmayan tabii yer adlarının Türkçe adlarla değiştirilmesi talep edilmiştir.(Ekteki belge)

Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’ndeki bir başka belgede ise;

Yurdumuzda ad değiştirme işlemleri daha geniş kapsamlı olarak "Ad değiştirme İhtisas Kurulu " ku¬rularak 01.03.1957 tarihinden itibaren başlamış. 01.12.1970 tarihinden iti¬baren durmuştur. 1973 yılında tekrar başlamış, bazı köy ve yer adlarının yabancı dil ve köklerden geldiği bahanesiyle değiştirilme işlemleri 1978 yılında Başbakanlık tarafından "Tarihi değeri olan yer adlarının da de-ğiştirildiği" gerekçesiyle dur¬durulmuştur. Ancak bu sürede 12.884 köy adı değiştirilmiştir. (Türk Yer Adları Sempozyumu Bildirileri,K.T.B. MİFAD Yay. 6,Başbakanlık Basımevi, Ank.1984.)

Bu kaynaklara göre; köylerin adlarının değiştirilme işlemleri 1957 yılında başlamış, iş çığırından çıkınca, tarihi değeri olan yerlerin de adlarının değiştirildiği gerekçesiyle 1978 yılında durdurulmuş ve bu sürede 12.884 köy adı değiştirilmiş.

Köylerimizin büyük çoğunluğu Türkmen Obaları tarafından kurulmuş, köy o Oba’nın, Cemaat’in ismini almıştır. Ya da tarihte o köyde yaşayan büyük zatların isimleri ile anılmış köyler olduğu gibi,yakınlarındaki dağ, tepe, göl, akarsu ismi taşıyan köylerimiz de var.

Köy isimlerinin rastgele değiştirilmesi, o köyü maziden koparmış, köksüz ve ruhsuz bir yerleşim yeri yapma amacına yönelmiştir.

Yozgat genelinde birçok köy ismi değiştirilmiştir.

Mesela: Sorgun ilçesinin 98 köy ve belde olmak üzere yerleşim yeri vardır. Bu köylerden ismi değişenler şunlardır:

Zeyneddin (Doğanlı)

Güngören(Çeçen)

Bilâlik (Akocak)

Pöhrenk (Gümüşkavak)

Mükremin (Çatmasöğüt)

Kürt Köyü (Çayözü)

Kötüköy (Bağlarbaşı)

Peyik (Doğankent)

Dedik (Esenli) Önceden Sorgun’a bağlı idi. Sonradan Yozgat merkeze bağlandı.

Kehmalu (Günpınar)

Dikir (Günyazı)

Sorgun Köyü: Çiğdemli

Sadece bir örnek vermek istiyorum değiştirilen ismin o köyle hiç ilgisi olmadığına dair:

Doğanlı: Eski ismi Zeyneddin. Osmanlı arşivindeki kaynaklarda Zeyneddin (n.diğer İğdelü Viranı)ismi, Türkmen Cemaati’nin adıdır. Bu kaynağa göre Zeyneddin Cemaati, 1542-43 yıllarında Kanuni döneminde Kızıl Kocalu Kabilesine bağlıdır. Köye kurucusu olan bu Cemaat’in, Oba’nın adı verilmiştir. Köyün ortasında bir de Zeyneddin Baba Türbesi vardır. Şimdiki ismi “Doğanlı” ile bu köyün tarihi örtüşüyor mu?

Türkçe olanlar da, olmayanlar da değiştirilmiş.

Köylerin yeni isimleri özellikle orta yaştakiler ile yaşlılar tarafından benimsenmemiştir.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve sorgunmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.